Ο Γιώργος Νταλάρας μιλάει στο filomatheia.blogspot.com (Μέρος 3ο)

Ήσασταν ο μοναδικός καλλιτέχνης που κατάφερε να γεμίσει με κόσμο για δύο συνεχόμενες μέρες το ΟΑΚΑ το 1983. Τι σας έχει μείνει από αυτές τις συναυλίες;
Πρώτα απ’ όλα δεν νιώθω καθόλου μοναδικός και δεν είμαι μοναδικός. Και ούτε θα θεωρούσα τον εαυτό μου μοναδικό λόγω της προσέλευσης του κόσμου. Και έχουν προϋπάρξει και άλλοι καλλιτέχνες με μαζικές συναυλίες, κυρίως ο Θεοδωράκης, ο Διονύσης Σαββόπουλος γέμισε το Ολυμπιακό Στάδιο. Η συναυλία του Κηλαϊδόνη στη Βουλιαγμένη…
Πρέπει να έχω κάνει 3 μόνος μου και άλλες 5 συμμετοχικές στο Ολυμπιακό Στάδιο. Βέβαια εκείνες οι δύο πρώτες ήταν ένα ρεκόρ, γιατί ήταν πρωτοφανής η συμμετοχή! Νομίζω πάντως ότι έπαιξε ρόλο ότι είχα σταθερά ακολουθήσει το συναυλιακό live τα τελευταία χρόνια, και αυτό έπαιξε ρόλο όπως επίσης έπαιξε ρόλο η εποχή και η συγκυρία. Και βέβαια τα καλά τραγούδια. Δεν το θεωρώ μόνο επιτυχία δική μου. Εγώ ήμουν τυχερός που βρέθηκα μέσα σ’ αυτή τη γειτονιά της μουσικής και των ανθρώπων και μέσα από αυτή την κατάσταση έζησα ένα όνειρο. Και βέβαια το κυριότερο, εισέπραξα την ευθύνη της εμπιστοσύνης του κόσμου και συνέχισα με μεγάλη προσοχή το δρόμο μου στη μουσική

Υπάρχει κάποια καλλιτεχνική συνεργασία που δεν έγινε μέχρι τώρα και θα θέλατε πάρα πολύ να πραγματοποιηθεί στο μέλλον;
Αρκετές ακόμα. Ο μουσικός δεν σταματάει ποτέ. Ο άνθρωπος που αγαπάει τη δουλειά του, είναι σαν το ναύτη που όταν βγει στη θάλασσα θέλει να πάει παντού. Δεν προλαβαίνει όμως, θα πάει σε λίγα μέρη και θα αποκτήσει σημαντικές εμπειρίες. Έτσι κι εγώ δεν θα προλάβω να πάω παντού, περνούν τα χρόνια. Είναι πάρα πολλοί οι καλλιτέχνες οι σπουδαίοι που θα ήθελα να συνεργαστώ μαζί τους. Ήδη έχω συνεργαστεί με αρκετούς που τους θαύμαζα, που τους θεωρούσα ξεχωριστούς και πάλι είχα την τύχη να τους γνωρίσω, να μιλήσω μαζί τους, ν’ ανέβω στη σκηνή και να παίξουμε μαζί. Ο Sting ήταν ένας από τους μουσικούς που εγώ θαύμαζα, αλλά και σπουδαίοι μουσικοί όπως ο Paco de Lucia, o Al di Meola, η Dulce Pontes, και όχι μόνο, καθώς έχω συνεργαστεί και με σπουδαίους διευθυντές ορχήστρας και με μεγάλες συμφωνικές ορχήστρες. Έχω δουλέψει επίσης και με σπουδαίους καλλιτέχνες με πολιτικό λόγο, όπως στη συναυλία της Διεθνούς Αμνηστίας με τον Bruce Springsteen, τον Peter Gabriel, την Tracy Chapman, τον Youssou N’Dour και τον Sting βεβαίως. Όλα αυτά για μένα ήταν πολύ σημαντικά. Δεν νομίζω να προλάβω να κάνω πιο πολλά, ήδη είμαι και μια περίπτωση επιβαρυμένη με τα τόσα πολλά που έχω κάνει.

Υπάρχει κάποιος χώρος που να σας προκάλεσε τέτοιο δέος με την ιστορία και την επιβλητικότητά του, που έκανε τα πόδια σας να τρέμουν πριν εμφανιστείτε στη σκηνή;
Τα πόδια μου να τρέμουν, όχι δεν το έχω αισθανθεί ποτέ αν και πάντα έχω τρακ. Αλλά όχι σε βαθμό που να τρέμουν τα πόδια μου. Δεν μπορεί να σε περιμένει ένας κόσμος ολόκληρος και να βγαίνεις ασταθής. Αν αυτό συμβαίνει ίσως κάτι δεν έχεις κάνει καλά. Πρέπει να σέβεσαι τον κόσμο, να έχεις αυτό το δέος αλλά να μπορείς να στηριχθείς στα πόδια σου. Στη σκηνή μερικές φορές βέβαια χάνεσαι. Εγώ συνήθως δε χάνομαι, χωρίς να σημαίνει αυτό πως δεν έχω μεγάλη ανησυχία κάθε φορά που βγαίνω. Επειδή όμως είμαι τυχερός και ο κόσμος είναι πολύ καλός μαζί μου, από το δεύτερο τραγούδι ξεκινά η επικοινωνία. Είναι δύσκολο πράγμα η σκηνή. Όσον αφορά τον χώρο είναι πάλι προσωπικό και συναισθηματικό. Για παράδειγμα έχω τραγουδήσει σε πολύ σπουδαία μέρη, μοναδικά, όπως εκεί που έχει διευθύνει ο Φον Κάραγιαν, στο μεγαλύτερο θέατρο της Νέας Υόρκης και άλλα πολλά. Αλλά μερικές φορές συγκινείσαι ιδιαίτερα και κάτω από διαφορετικές συνθήκες. Μια τέτοια περίπτωση ήταν όταν τραγούδησα στις σκηνές των Κυπρίων, μετά την εισβολή. Τραγουδήσαμε για τους ανθρώπους που χάσανε τα σπίτια τους. Τα συναισθήματα ήταν πολύ πιο έντονα από τις επευφημίες του πολύ κόσμου σε ένα σπουδαίο θέατρο.
Όπως επίσης και στην Ίμβρο που τραγούδησα σε μια μάντρα μέσα, σε ένα προαύλιο μιας εκκλησίας που κατέρρεε. Κι εκεί υπάρχει ένα άλλο ξεπούλημα της Ίμβρου, όπου η Ελλάδα δεν άντεξε τουλάχιστον να υπερασπίσει πολιτισμικά αυτούς τους ανθρώπους. Σε ανθρώπους που ιστορικά έπρεπε να έχουμε φερθεί με πιο γενναιόδωρο τρόπο σαν κράτος. Όχι στα χώματα, αλλά στους ίδιους τους ανθρώπους και στην ιστορία τους. Αυτές οι στιγμές ήταν ξεχωριστές.

Έχουμε την πληροφορία πως ήσαστε μέλος της ομάδας των Λευτεριστών. Θα θέλαμε να μας εκφράσετε την γνώμη σας για τον πρόεδρο και τις αρμοδιότητές του.
Θα πρέπει να σας πω πως είμαι ιδρυτικό μέλος και είμαι αυτός που έβγαλε τις πρώτες μπροσούρες τις έχετε δει; Το «Οικουμενικός Πρόεδρος» είναι δική μου επινόηση, το τύπωσα σ’ ένα ημερολόγιο, καθώς και το «Πρόεδρος όλων των προέδρων». Επίσης πιστεύω πως τώρα πρέπει να τον αναβαθμίσουμε, να τον κάνουμε Πλανητάρχη όλων των προέδρων και ίσως γιατί όχι, αφού μπορούμε πια να κοιτάξουμε και λίγο πιο ψηλά, διαγαλαξιακά. Να τον τοποθετήσουμε εκεί, γιατί είναι μοναδικός.
Νομίζω πως δεν θα υπάρξει άλλος πρόεδρος. Είναι ο πιο γλυκός «αλήτης» που υπάρχει στη ζωή μου, είναι ένας μαγικός άνθρωπος. Είναι ένα πολύ γλυκό αστείο αυτό που δείχνει την αγάπη μας και το σεβασμό μας στον Λευτέρη.

Πιστεύετε κι εσείς όπως ο Πάολο Κοέλο πως όταν κάτι το θέλεις πραγματικά πολύ, όλο το σύμπαν συνωμοτεί για να γίνει αυτό πραγματικότητα;
Είναι μερικές φράσεις πολύ αισιόδοξες που πραγματικά τις ζηλεύω! Και σ’ εμένα έχει συμβεί ειδικά όσον αφορά την δουλειά μου, γιατί παρά το γεγονός πως ότι έχω δουλέψει πάρα πολύ, η τύχη έπαιξε πολύ μεγάλο ρόλο. Δηλαδή αυτό το λεγόμενο τρένο που πρέπει να είσαι στον σταθμό την κατάλληλη στιγμή για να το πάρεις, δημιουργείς το δρομολόγιο. Και με την δύναμη της ψυχής σου και την γνώση που έχεις αποκτήσει αυτό έρχεται και σε βρίσκει. Και αυτό γίνεται με τον εξής τρόπο: όταν κάποιος είναι φιλομαθής και ενδιαφέρεται πραγματικά, το τρένο όσο κι αν είναι μια μηχανή, κινείται από ανθρώπους οι οποίοι ψάχνουν ανθρώπους σαν κι εσάς. Είναι περισσότερο από σίγουρο πως το τρένο το καλεί το άτομο που θέλει να ανέβει σ’ αυτό. Και μεταφυσικά να μη θέλετε να το δεχτείτε και να το πιστέψετε, παλέψτε το, γιατί και μόνο η διαδικασία αυτή για να καταφέρετε να τερματίσετε, ήδη θα σας έχει κάνει καλύτερους.
Αλλά θέλω να πάμε και στη διάσταση την ουσιαστική. Μπορούμε να το κάνουμε να συμβεί; Αυτό εξαρτάται από εμάς, δηλαδή αν θέλουμε να συμπράξει όλος ο κόσμος για να πετύχουμε κάτι, θα πρέπει να το πιστέψουμε πρώτα εμείς. Χαρακτηριστικό και πιο πρόσφατο παράδειγμα ο Obama, o οποίος δούλεψε πολύ σε πολύ κακές συνθήκες. Όλος ο κόσμος «συνωμοτούσε», τα γεγονότα, η προεδρία του Bush με όλους αυτούς τους πολέμους που έκανε, κάνανε τους Αμερικανούς να σκεφτούν διαφορετικά. Δεν πρέπει να περιμένουμε να κάνουν οι άλλοι αυτό που πρέπει να κάνουμε εμείς. Τώρα βέβαια οι συνθήκες ευνόησαν. Μένει να κριθεί ο άνθρωπος, πόσο ρίσκο θα πάρει για να αλλάξει την εικόνα αυτής της χώρας. Αν και αυτό συμβεί τότε ναι, όλος ο κόσμος και το σύμπαν μπορεί να συνωμοτήσουν υπέρ μας. Στην ουσία όμως οι μεγαλύτεροι συνωμότες είμαστε εμείς. Η ανθρώπινη δύναμη και το κουράγιο μπορούν να κινήσουν τα νήματα. Πάντα προς το γενικό καλό. Εμένα αυτό με αφορά.

Συνεχίστε με την ανάγνωση του 4ου Μέρους εδώ...